02-05-2020
SÜT İNEKLERİNDE KETOZİS HASTALIÄžI
Çok değerli okuyucular, çok kıymetli üreticiler geçimini hayvancılıkla sağlayan alın teri dökerek mücadele eden emektarlar.
Kendimin de hem üretici hem de Veteriner Fakültesi öğrencisi olmam hasebiyle hayvancılığın kan ağladığı bu dönemde pandemi sonrası işlerin daha da kötüye gideceği varsayımıyla büyük baş üretiminde çok önemli ekonomik öneme sahip önlem alınmadığı zaman büyük kayıplara neden olan bir metabolik hastalık olan Ketozis hakkında sizlere kısaca bilgi aktaracağım.
Gebeliğin son dönemindeki besleme düzensizlikleri ve doğum ile beraber başlayan fizyolojik değişimle kalitesiz, enerji bakımından fakir yemlerle beslenmesi sonucu oluşan negatif enerji dengesi sonucu gerekli olan enerjinin vücut yağ mobilizasyonuna bağlı olarak elde edilmesiyle kanda keton cisimciklerinin gözükmesi etiyolojisine dayanmaktadır.
Klinik olarak iştahın azalası, verimin düşmesi, kanda keton cisimciklerinin bulunması. Süt, idrar ve ağızın aseton kokması, ilerlemiş vakalarda sinirsel form gözükmesiyle sinirlilik hali ve kemirme yani pika gibi davranış bozuklukları gözlenir. Belirti göstermeden uzun süre seyretmesi (subklinik) durumunda da kızgınlığın gecikmesi veya gizli kızgınlık, diğer metabolik hastalıklar ve enfeksiyon hastalıklarına zemin hazırlar maddi kayıba yol acar.
Önlemek için gebe hayvanların kuru döneminin başında yağlandırılmamalı, normal laktasyon inekleriyle birlikte aynı beslenme diyeti kullanılarak beslenmemelidir. Kuru dönemin sonunda enerjisi yüksek yem ve kaliteli kaba yemlerle beslemenin yanı sıra anyonik besleme yapılarak karaciğer koruyucularının takviyesinin de olumlu sonuç almada önemi büyüktür.
Unutulmamalıdır ki, koruyucu hekimlik ve kaliteli rasyon ile birçok hastalığın önüne geçebileceğimiz gibi ancak ve ancak bu sıkıntılı ekonomik dönemi kayıp vermeden alabileceğimiz maksimum verimi alarak karlı çıkabiliriz. Daha detaylı bilgilendirme için Veteriner Hekimlerinize danışmanızı tavsiye eder sağlıklı günler dilerim.
HAMZA ÇAKIR
TEKİRDAÄž NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ VETERİNERLİK FAKÜLTESİ 4. SINIF ÖÄžRENCİSİ