18-04-2019
Kanayan yara: 19. Madde
Batı Trakya Türklerine uygulanan en önemli baskılardan biri olan Yunanistan Vatandaşlık Yasası'nın ırkçı 19. maddesi nedeniyle mağduriyetler hala sürüyor. 19. maddenin iptal edilmesinin üzerinden 21 yıl geçmesine rağmen, Batı Trakya Türkleri söz konusu uygulamanın yol açtığı sorunlarla boğuşmaya devam ediyor.
19. madde mağduru olan Batı Trakya Türkleri'nden biri de, Gümülcine'nin bir köyünden çalışmak üzere Avustralya'ya giden bir gurbetçiyle ilgili. İsminin açıklanmasını istemeyen soydaşın yıllar sonra memleketine döndükten sonra vatandaşlıktan çıkartıldığı ortaya çıktı.
BİNLERCE BATI TRAKYA TÜRKÜ VATANDAŞLIKTAN ÇIKARTILDI
Çalışmak üzere ailesiyle Avustralya'ya giden ve yıllar sonra Yunanistan'a kesin dönüş yapan bir soydaşın 19. madde nedeniyle vatandaşlıktan çıkartıldığı anlaşıldı. Olayla ilgili haber Efimerida ton Sintakton gazetesinde Anda Psara imzasıyla yayınlandı. Avustralya'dan 2004 yılında Yunanistan'a dönen ancak ismi açıklanmayan soydaşın sonradan vatandaşlıktan çıkartıldığını öğrendiği ifade edildi. Söz konusu kişinin 15 yıldır Gümülcine'de "vatansız" olarak yaşadığı ortaya çıktı.
Uygulanmaya başlandığı 1955 yılından, kaldırıldığı 1998 yılına kadar binlerce Batı Trakyalı Türkün vatandaşlıktan ıskat edilmesine neden olan ırkçı 19. madde azınlık insanına sorun yaşatmaya devam ediyor.
40 YIL VATANSIZ OLARAK YAŞADIKTAN SONRA VATANDAŞLIÄžA ALINDI
Irkçı 19. madde mağdurlarından biri de Rodop iline bağlı Ircan köyünde ikamet eden Ali Cabil. Ircan köyünde dünyaya gelen Ali Cabil, Yunan Vatandaşlık Kanunu'nun 19. maddesine dayanarak vatandaşlıktan atıldı. Cabil, yaklaşık 40 yıl "vatansız" olarak Batı Trakya'da yaşadı. Birçok hizmet ve haktan mahrum kalarak yaşamak zorunda olan Ali Cabil, yıllar boyunca adeta "yok" sayıldı. Cabil'in girişimleri yıllarca sonuçsuz kaldı. Ali Cabil 40 yıllık mağduriyetten sonra altı ay önce vatandaşlığa kabul edildi.
"GEÇEN YILLARA YAZIK, GENÇLİÄžİME YAZIK"
19. madde mağduru binlerce Batı Trakyalı'dan biri olan Ali Cabil, konuyla ilgili olarak GÜNDEM'e konuştu. Cabil şu ifadelere yer verdi: "Bu maddenin ve bu uygulamanın yüzünden yıllarca çok zorluklar çektim. Yaklaşık 40 sene boyunca 'taftotitam' (kimlik) yoktu. Vardım, yaşıyordum ama 'yok' gibiydim. Hiçbir hakkım, hukukum yoktu. Yıllarca sağlık sigortam bile yoktu. Çok zor bir hayat yaşadım. Yaklaşık 40 sene beni oyaladılar. Vatandaşlığa kendi çabalarımla ulaştım. Bu problemi çözmek için kendim uğraştım. Ne yazık ki yardım eden çıkmadı. Çok şükür şimdi vatandaşlığa alındım. Altı ay önce kimlik kartımı elime aldım. Eylül ayında kimlik kartımı alabildim. Taftotitayı aldığım gün komşumuz Bulgaristan'a gidiyordu. Ben de onunla gittim. 40 yıldan beri yurt dışına çıkamadım. Türkiye'de bir sürü akrabam var. Hiçbirini göremedim. Bazı akrabalarımız Yunanistan'a geldi. Ancak onları görebildim. Kimliğimi aldığım an benim için çok önemli bir andı. Sanki yeni doğmuş gibi hissettim bir an. 40 sene çektiğim çileler geldi aklıma. Buna da şükür diyoruz. Ama ne yapalım, geçen yıllara yazık oldu."
MUSTAFA MUSTAFA 19. MADDE MAÄžDURLARINI MECLİSTE DİLE GETİRDİ
Bu arada, Rodop SİRİZA Milletvekili Mustafa Mustafa geçtiğimiz günlerde mecliste vatandaşlık yasasıyla konuların da ele alındığı bir kanun taslağı görüşmelerinde söz alarak 19. madde nedeniyle yaşanan mağduriyetlere değindi.
"Vatandaşlık yasası konusu açıldığı zaman gerçekten duygulanıyorum." diye konuşan Mustafa Mustafa, "Gerek geldiğim bölge, gerekse siyasi olarak ait olduğum kesimi dikkate alınca duygulanmamak elde değil. 19. madde nedeniyle benim bölgemden ve diğer bölgelerden binlerce Yunanistan vatandaşı vatandaşlıktan atıldı. Çok büyük acılar çekildi. Bu gerçeği daha fazla dramatik hale getirmek istemiyorum."
MUSTAFA: "BU MAÄžDURİYETLERİN GİDERİLMESİ GEREKİR"
19. maddenin 1998 yılında iptal edildiğini hatırlatan milletvekili Mustafa, "Hatırlanacağı üzere 1998 yılında dönemin Adalet Bakanı getirdiği bir düzenlemeyle Vatandaşlık Yasası'nın 19. maddesini iptal etti. Dönemin bakanı, gerek benim, gerekse o dönemde milletvekili olduğum Sinaspismos grubunun önerilerini dikkate almadı. Sayın bakan vatandaşlıktan atılan binlerce insanın mağduriyetinin giderilmesi için bir düzenleme yapılmasını kabul etmedi. Bu realite toplumun yüreğinde bir yaradır ve tedavi edilmeyi beklemektedir. Bakanlığın verdiği rakamlara göre 48 bin kişi vatandaşlıktan çıkartıldı. Bir anda kendilerini vatansız hissettiler. Bugün bu kişilerin büyük çoğunluğu Türkiye'de yaşıyor. Bazıları, Avrupa ülkelerinde ve diğer ülkelerde. Bugün hala Yunanistan'da yaşayıp da vatandaşlıktan çıkartılan ve hala Yunanistan'da yaşayan insanlar var. Sayıları belki az fakat 'haymatlos' kimliğiyle zor şartlarda yaşayan insanlar var. Az sayıda olabilirler fakat bunlar karakteristik vakalar. Yurt dışında yaşayan ancak hala herhangi bir vatandaşlık almayanlar var." diye konuştu.
Mustafa Mustafa, bu sorunun ortadan kaldırılması için gerekli çalışmaların yapılması ve devletin yetkili birimler ve vatandaşlık kurulları tarafından mağduriyetlerin sona erdirilmesinin gerektiğini söyledi. Milletvekili Mustafa, herkesin doğduğu memleketine dönme ve istediği takdirde insan onuruna yakışır bir şekilde hayatının son günlerini kendi memleketinde yaşama hakkının olduğunu vurguladı.