Hüseyin Esat zarara uğrayanların mağduriyetlerinin giderilmesi için gerekli girişimleri yaptıklarını belirtirken, üreticilerin bundan sonra nelere dikkat etmesi gerektiğini de açıkladı. Kooperatif Başkanı Esat gazetemizin sorularını yanıtladı.

GÜNDEM: Uzun yıllardan sonra bu yıl üst üste yaşanan olumsuz hava şartları sebebiyle tütün üreticileri büyük zarar gördü. Siz kooperatif başkanı olarak bu felaketi nasıl değerlendiriyorsunuz? Üreticilerimiz bu olaydan ne derece etkilenecek?

Hüseyin ESAT: Bildiğiniz gibi bu sene belki de son 10 senenin en yoğun yağışını aldık. 2002 ve 2005'te de benzer doğa olayları yaşamıştık, ancak bu yıl çok daha yoğun bir şekilde oldu. Tabii daha önceki yıllarda üreticimiz primini aldığı için durum farklıydı. Ancak 2010 yılından sonra farklı bir durum söz konusu. Dolayısıyla bu yılki doğal afetler sonucu oluşan zarar üreticimizi çok daha zor durumda bırakmıştır. Tabii ilk olarak bölgemizi tepe hastalığı etkiledi. Hastalık daha haşlama döneminde başladı. Bunun sebebi ise kışın ılımlı geçmesi. Çok yağmur yağması sonucu üreticilerimiz gerektiği gibi tarlalarını süremedi. Sonra da aniden sıcaklar başlayınca haşlamalarda damar hastalığı başladı ve çok hızlı yayıldı. Bizim bölgedeki tütüncümüz aslında işinin uzmanı, yıllardır bu işle uğraşan kişiler. Tüm önlemleri almalarına rağmen bu hastalık hızlı bir şekilde yayıldı ve önüne geçilemedi. Bu sene ne yazık ki çok zor bir sene. Yüzde yüze yakın zarara uğrayan üreticilerimiz var.

Tabii bu durum sonrasında bizler gerekli girişimlere başladık. Bakanlık ile irtibata geçip durumu ilettik. Sadece bakanlığa değil, ELGA'ya, milletvekillerine bu durumu bildiren yazılar gönderdik. Eğer bu üreticilerimizin zararları karşılanmazsa önümüzdeki yıl Mart ayından itibaren hiç bir üretici tarlaya çıkamaz. İnsanımız zaten ekonomik olarak zor günler geçiriyor. Eğer bu sene bölgeyi etkileyen tepe hastalığı, dolu ve yağmurların oluşturduğu zararlar karşılanmazsa insanımız çok daha zor duruma düşecektir.

"KİMSE TÜTÜNCÜLERİ KULLANMAYA KALKMASIN"

GÜNDEM: İlk olarak bölgeyi tepe hastalığının etkilediğini söylediniz. Bunun yanı sıra son günlerde yine tütün üreticilerimizin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde dolu ve yağmur etkili oldu ve arazilere zarar verdi. Bu konuda zarar tespit çalışmalarınız oldu mu?

Hüseyin ESAT: Evet tabii oldu. Zaten bildiğiniz gibi ne sorun yaşanırsa yaşansın biz köylerdeki temsilcilerimiz aracılığıyla hemen durumdan haberdar oluyoruz. Daha sonra da bizler hemen harekete geçerek yetkili kurumlarla irtibata geçip durumu bildiriyoruz. Dolu ve yağmur olayı ilk olarak 20 Haziran'da Bulatköy civarında yaşandı. Şimdi de son günlerde Gümülcine merkezine yakın köylerimizde de su taşkını ve dolu sebebiyle zararlar oldu. Tabii bizler hemen ELGA ve belediyeler ile irtibata geçerek durumu bildirdik. Daha sonra Doğu Makedonya - Trakya Eyalet yetkilileri de hemen faaliyete geçti. Herkes elinden geleni yapmaya çalışıyor. Bizim için önemli olan üreticimizin zararlarının karşılanması, mağduriyetlerinin giderilmesi. Bunu kimin yaptığının bir önemi yok, yeter ki üreticimiz hakkını alsın. Tabii burada kimse kalkıp tütüncülerimizi kullanmaya kalkmasın. Özellikle Rodop ilinde herkes tütüncünün yanında görünmeye çalışıyor. Bir taraftan paralar nasıl verilsin, bir taraftan ise nasıl verilmesin diye hesaplar yapılıyor. Bunu gözlerimizle görüyoruz. Biz bu yüzden sakin olmaya çalışıyoruz. Çünkü bu parayı verecek olan iktidardır. Kim iktidar olursa olsun fark etmez.

Tabii bu tepe hastalığı dediğim virüs ile ilgili özel bir durum söz konusu. Hükümetin bu konuda özel bir çalışma yapması gerekiyor. Biz bunu gönderdiğimiz belgelerle ilettik. Daha sonra üç milletvekilimiz Mustafa Mustafa, Ayhan Karayusuf ve Hüseyin Zeybek ile Atina'ya toplam üç bakanlığa giderek görüştük. Bugün bu konuda çeşitli yazılar görüyorum. ELGA'nın ödeme yapmayacağına dair. ELGA zaten bu konu ile ilgili iki ay önce çalışma yaptı. Bugün tekrar bu konu dallandırıp budaklandırılarak ortaya atılıyor gereksiz bir şekilde. O yüzden bölgemizdeki siyasetçilerimizden dikkatli olmalarını rica ediyorum. Önceliğimiz üreticimizin zararlarının karşılanması olmalı. Şu anda da iktidarda SİRİZA olduğu için bize yardımcı olabilecek olan kişiler aynı zamanda Tarım Komisyonu'nda olan milletvekillerimiz Mustafa Mustafa, Hüseyin Zeybek. Katerini ilinden Tarım Komisyonu'nda yer alan iki milletvekili daha var. Biz tüm bu kişilerle görüştük, durumu anlattık ve yardımcı olmalarını söyledik.

Biz bakanlığa yazılarımızı gönderirken sadece tütüncülerle ilgili bilgiler göndermiyoruz. Bu durumdan 25-30 bin kişinin etkilendiğini belirtiyoruz. Gümülcine'de kapanan iş yerlerinin fotoğraflarını dahi gönderiyoruz. Bölgenin genel durumunu bakanlığa iletiyoruz. Tek derdimiz bize zarar karşılığında para verilmesi değil. Biz bölgedeki genel krizin çözümü için çareler bulunmasını istiyoruz.

Bizim şu anda fazla söyleyecek bir şeyimiz yok. Gerekli girişimleri yaptık. Sonuç itibarı ile üreticilerin zararlarının karşılanması gerekiyor. Bu konuda beklemedeyiz. Gittiğimiz bakanlıklarda bu konuda bize söz verildi. Bizler şimdi bunun takipçisi olacağız.

İLAÇLAMAYA DİKKAT EDİLMELİ

GÜNDEM: Son dönemde tepe hastalığı ve dolu dışında bölgemizde aşırı bir yağış da görüldü. Bu yağış üretimi nasıl etkiler? Bu konuda üreticilere bir şeyler söylemek ister misiniz? Tütünlerin toplanması veya ilaçlanması konusunda nelere dikkat etmeleri gerekiyor?

Hüseyin ESAT: Bildiğiniz gibi son 10 gündür sürekli olarak yağış oluyor. Bu durumda toprak son derece nemli hale gelmiş oluyor. Şimdi damgalar başladı, önümüzdeki günlerde kül başlayacak. Bu konuda dikkatli olmak lazım. Üreticimiz kül ile ilgili ilaçlama mutlaka yapmalı. Eğer bu ilaçlama yapılmazsa Ağustos ayının ortalarından itibaren tütünlerde sorun oluşmaya başlayacaktır. İlk olarak alttaki yapraklardan başlayacak olan hastalık hızlıca tüm tütünü saracaktır. Eğer ilaçlamayı geçe bırakırsak zararımız büyük olur. Bu kül ilacının atılması konusu çok önemli. Üreticilerimiz mutlaka bu ilaçlamayı yapsın. Bir de yeşil kurt için ilaçlama yapılmalı. Bunun dışında başka hiç bir ilaca gerek yok. Tarlaların temizlenmesi de son derece önemli. Sağda solda bazı ilaçların kullanılarak tütünlerin düzeldiği gibi konuşmalar olduğunu duyuyoruz. "Filanca kişi bu ilacı kullanmış, tütünleri düzelmiş" gibi muhabbetler oluyor. Üreticilerimiz bunlara itibar etmesin. Yukarıda bahsettiğim iki ilaç dışında hiç bir ilaç atılmamalı. İnşallah en yakın zamanda havalar düzelir de sorunu en az zararla atlatırız.

Tütünün fiyatları ve kalitesi konusunda da bazı sorular olduğunu duyuyoruz. Şunu açıkça belirtmek isterim; aşağı yukarı 10 Eylül'e kadar ne söylenirse yalan olur. Bazıları çıkıp diyor ki, "Bu sene tütünü nasıl isterseniz toplayın, gerekirse çöpünü bile toplayın çünkü çok pahalıya gidecek." Ben başkan olarak böyle bir şey söyleyemem. Her şeyi zaman gösterecek. Ağustos sonu ile 10 Eylül arasını bekleyelim. Zaten o zaman fiyatlar belli olacak.

Son olarak şunu söylemek istiyorum. İnsanımız sabırlı olsun. Sağda solda söylenenlere çok kulak asmasın, kendi işine bakarak tütününü toplasın. Bir sorun olduğunda da bize bildirsinler; biz anında gerekli yerlere sorunlarını iletiriz.