07-11-2023
Dijital Dezenformasyon ve Manipülasyon
Çocukken cilt cilt ansiklopedikerde merakla aradığımız bilgiyi hatırlıyorum. Bilgiye verilen manevi değer, aramaya harcadığımız vakti de eğlenceli kılıyordu. Aslında bu harcanan vakit ilk başlarda kişisel bilgisayarlara servis edilen internet hızındaki, bildiğimiz arama motorlarında arama yapılan bir bilgiyi bulma hızından da daha fazla bir vakitti.
Çocukken cilt cilt ansiklopedikerde merakla aradığımız bilgiyi hatırlıyorum. Bilgiye verilen manevi değer, aramaya harcadığımız vakti de eğlenceli kılıyordu. Aslında bu harcanan vakit ilk başlarda kişisel bilgisayarlara servis edilen internet hızındaki, bildiğimiz arama motorlarında arama yapılan bir bilgiyi bulma hızından da daha fazla bir vakitti.
Dijital ortamda oluşturulmuş ansiklopedi tarzındaki web siteleri hızlıca hayatımıza girip güven sağlamış olsa da, bilgiye erişimin kolaylığı ve soyutu, yani dijitali de somut bilgi kaynağıyla aynı kefeye koymuş olmamız farklı problemleri ortaya çıkardı. Bu güven ve kolaylık, günümüzde internet ağında bulunan katrilyonlarca denetimsiz bilginin önümüze sunulmasına ve kullanıcılar tarafından bu büyük "dijital ansiklopedi"de bulunan bilgilerin şartsız koşulsuz kabul edilmesine yol açmıştır.
Örnek olarak, geçtiğimiz aylarda Rodop ilinde veya Meriç ilindeki büyük yangınlarda oluşan bilgi kirliliği, dezenformasyon, kişisel olarak kaynak kullanılmadan paylaşılan haberler, bunun bir göstergesi olmuştur. Bu yüzden istemeden de olsa küçük bir toplumda bile internetin ve özellikle sosyal medyanın algı oluşturabilme mekanizmasını fark etmek epey mümkündür. Bunun bilincinde olanların ve internetin tekelleşmesindeki öncü kişilerin de bu algıyı daha büyük toplumlar adına iyi niyet veya kötü niyet uğruna kullanmamalarını düşünemeyiz herhalde...
Artık kullan at tarzında indirgenmiş bilginin kaynağını araştırma ve soruşturma zahmetine katlanamayan biz kullanıcılar aleyhine algı oluşturmak çok kolay bir hal almıştır.