Οι εντέ¬σεις στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο, οι σÏ‡έ­σεις έ•έ»έ»έ¬έ´ας - Τουρκέ¯ας, αέ»έ»έ¬ και οι σÏ‡έ­σεις έ•έ»έ»έ¬έ´ας - έ“αέ»έ»έ¯ας και έ•έ»έ»έ¬έ´ας - ΗΠΑ Ï€αραμέ­νουν Ïˆέ·έ»έ¬ στέ·ν Ï€οέ»ιτικέ® ατέ¶έ­ντα τέ·ς έ†έ³κυρας καέ¸ÏŽς και των μεέ³αέ»Ïτερων έ´εέ¾αμενÏŽν σκέ­Ïˆέ·ς τέ·ς έ³ειτονικέ®ς Τουρκέ¯ας.

Οι αναέ»υτέ­ς εÏ€ιχειρούν να Ï€ροέ²έ»έ­Ïˆουν Ï€αρέ¬έ»έ»έ·έ»α τέ· έ¸έ­σέ· Ï€ου έ¸α Ï€έ¬ρει και έ· Ουέ¬σιέ³κτον σε σÏ‡έ­σέ· με τα εέ»έ»έ·νοτουρκικέ¬, σε Ï€ερέ¯Ï€τωσέ· έ­ντασέ·ς και πώς αυτό εÏ€έ·ρεέ¬έ¶ει τέ·ν ισορροÏ€έ¯α έ´υνέ¬μεων σε μέ¯α ενέ´εχόμενέ· «κρέ¯σέ·Â» στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο.

Το φιέ»οκυέ²ερνέ·τικό τουρκικό think tank SETA, στέ·ν ετέ®σια ανέ¬έ»υσέ· του έ³ια το πώς έ¸α έ´ιαμορÏ†Ï‰έ¸ούν οι εέ¾εέ»έ¯έ¾εις, αναέ»Ïει τις σÏ‡έ­σεις όπως έ´ιαμορφώνονται και στο τρέ¯έ³Ï‰νο έ•έ»έ»έ¬έ´ας - Τουρκέ¯ας - ΗΠΑ, σέ·μειÏŽνοντας τέ· σέ·μαντικέ® αναέ²έ¬έ¸μισέ· των εέ»έ»έ·νοαμερικανικÏŽν σÏ‡έ­σεων το 2021 με τέ·ν υÏ€οέ³ραÏ†έ® τέ·ς ανανεωμέ­νέ·ς MDCA και τέ·ν Ï€ροέ²οέ»έ® Ï€ου μÏ€ορούν να έ­Ï‡ει στις εέ¾εέ»έ¯έ¾εις του 2022.

Η ανέ¬έ»υσέ· του SETA υÏ€οέ³ραμμέ¯έ¶ει το Ï€ιο «έ®ρεμο» Ï€εριέ²έ¬έ»έ»ον όπως αυτό έ´ιαμορÏ†ÏŽέ¸έ·κε το 2021 σε σÏ‡έ­σέ· με το 2020 στέ·ν Ï€εριοÏ‡έ® τέ·ς Ανατοέ»ικέ®ς Μεσοέ³εέ¯ου.

Στέ·ν ανέ¬έ»υσέ· του SETA, έ· έ•έ»έ»έ¬έ´α σέ·μειÏŽνεται ότι χαρακτέ·ρέ¯στέ·κε «το 2021 ως έ· έ­κτέ· μεέ³αέ»Ïτερέ· αÏ€ειέ»έ® έ³ια τέ·ν Τουρκέ¯α και αναμέ­νεται να ανέ­έ²ει στέ·ν Ï€έ­μÏ€τέ· έ¸έ­σέ· το 2022». Ακόμα και αν οι εντέ¬σεις του 2020 έ­έ´ειέ¾αν να μετριέ¬έ¶ονται το 2021 και αυτό αÏ€οέ´έ¯έ´εται στέ·ν «αναέ¸εÏŽρέ·σέ· των κινέ®σεων τακτικέ®ς τέ·ς έ•έ»έ»έ¬έ´ας».

Το SETA σέ·μειÏŽνει ότι, το 2020 έ· έ•έ»έ»έ¬έ´α έ­έ²αέ»ε εÏ€ιέ¸ετικέ¬ στέ·ν ατέ¶έ­ντα των έ´ιμερÏŽν σÏ‡έ­σεων το έ¶έ®τέ·μα τέ·ς Ανατοέ»ικέ®ς Μεσοέ³εέ¯ου, ωστόσο έ´εν κατέ¬Ï†ερε να αÏ€οκτέ®σει Ï€έ»εονεκτικέ® έ¸έ­σέ· έ­ναντι τέ·ς Τουρκέ¯ας Ï€αρέ¬ τις Ï€ροσÏ€έ¬έ¸ειες τέ·ς.

Στέ·ν ανέ¬έ»υσέ· τέ·ς έ´εέ¾αμενέ®ς σκέ­Ïˆέ·ς σέ·μειÏŽνεται ότι το 2021 έ· έ•έ»έ»έ¬έ´α έ­κανε έ´Ïο σέ·μαντικέ­ς κινέ®σεις Ï€ου αφορούσαν και τέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο. Σε αυτέ­ς σέ·μειÏŽνει τέ·ν αμυντικέ® συμφωνέ¯α Ï€ου υÏ€οέ³ρέ¬Ï†έ·κε με τέ· έ“αέ»έ»έ¯α έ³ια τις φρεέ³έ¬τες και τα μαÏ‡έ·τικέ¬ Rafale, σέ·μειÏŽνοντας ότι αυτέ® έ· συμφωνέ¯α έ¸α έ­Ï‡ει αναÏ€όφευκτα αντέ¯κτυÏ€ο στέ·ν ισορροÏ€έ¯α έ´υνέ¬μεων στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο.

έ¥Ï€οέ³ραμμέ¯έ¶ει, έ´ε, ότι το Ï€έ»έ­ον σέ·μαντικό σέ·μεέ¯ο στέ· συμφωνέ¯α έ•έ»έ»έ¬έ´ας - έ“αέ»έ»έ¯ας έ®ταν έ· ρέ®τρα αμοιέ²αέ¯ας αμυντικέ®ς συνέ´ρομέ®ς, έ­στω και αν έ´εν εέ¯ναι σαÏ†έ­ς εέ¬ν έ¸α καέ»ÏÏˆει τις «εέ»έ»έ·νικέ­ς έ´ιεκέ´ικέ®σεις στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο».

έ©ς έ´εύτερέ· σέ·μαντικέ® κέ¯νέ·σέ· χαρακτέ·ρέ¯έ¶εται έ· ανανέ­Ï‰σέ· τέ·ς Συμφωνέ¯ας Αμοιέ²αέ¯ας Αμυντικέ®ς Συνερέ³ασέ¯ας ΗΠΑ - έ•έ»έ»έ¬έ´ας και Ï€αρέ¬τασέ· τέ·ς εÏ€' αόριστο, έ³εέ³ονός Ï€ου έ³ια το think tank έ´έ¯νει στέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α συμέ²οέ»ικέ® υÏ€οστέ®ριέ¾έ· αÏ€ό τις ΗΠΑ στέ·ν αμυντικέ® τέ·ς Ï€οέ»ιτικέ®. Τονέ¯έ¶ει, ότι μετέ¬ το 2020 και έ´έ· το 2021 οι ΗΠΑ έ¾εκέ¯νέ·σαν τέ· στρατιωτικέ® συέ³κέ­ντρωσέ· έ´υνέ¬μεων στέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α όσο Ï€οτέ­ έ¬έ»έ»οτε και «Ï€ρέ¬έ³ματι το έ³εέ³ονός αυτό ενόÏ‡έ»έ·σε τέ·ν Τουρκέ¯α».

Κατέ¬ το SETA και το 2021 έ· Τουρκέ¯α έ´εν Ï€αραιτέ®έ¸έ·κε αÏ€ό τους στόχους τέ·ς στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο και σέ·μειÏŽνει στέ·ν ανέ¬έ»υσέ· του, Ï€ου έ­έ³ινε στο τέ­έ»ος του Ï€ροέ·έ³ούμενου χρόνου, ότι ο αντέ¯κτυÏ€ος των εντέ¬σεων στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο αναμέ­νεται να αυέ¾έ·έ¸ούν το 2022. Προέ²έ»έ­Ï€ει Ï€ιέ¸ανέ­ς εντέ¬σεις «στα σύνορα οικονομικÏŽν αÏ€οκέ»ειστικÏŽν έ¶Ï‰νÏŽν έ® σε ενερέ³ειακούς τομεέ¯ς» και υÏ€οστέ·ρέ¯έ¶ει ότι έ· Αέ¸έ®να ενÏŽ συνέ­Ï‡ιέ¶ε τις έ´ιÏ€έ»Ï‰ματικέ­ς τέ·ς συνομιέ»έ¯ες με τέ·ν έ†έ³κυρα, έ´εν εέ¯Ï‡ε Ï€έ¬Ïˆει να Ï€ροετοιμέ¬έ¶εται εÏ€έ¯σέ·ς έ³ια μια νέ­α αντιÏ€αρέ¬έ¸εσέ· με τέ·ν Τουρκέ¯α εέ¯τε στο Αιέ³αέ¯ο εέ¯τε στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο.

Και κατέ¬ τέ· έ´εέ¾αμενέ® σκέ­Ïˆέ·ς, έ· Αέ¸έ®να έ´εν αÏ€οκέ»εέ¯εται να έ´οκιμέ¬σει κατέ¬ καιρούς εντός του 2022 τα όρια και τις αντιέ´ρέ¬σεις τέ·ς Τουρκέ¯ας και Ï€ροέ²έ»έ­Ï€ει ότι έ· έ†έ³κυρα έ¸α αντιέ´ρέ¬σει.

Σύμφωνα με το SETA έ· Ï€οέ»ιτικέ® τέ·ς κυέ²έ­ρνέ·σέ·ς ΜÏ€έ¬ιντεν στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο έ´εν έ®ταν έ¾εκέ¬έ¸αρέ·, ωστόσο όπως τονέ¯έ¶ει αυτό έ´εν σέ·μαέ¯νει ότι έ· Ουέ¬σιέ³κτον εέ¯ναι αέ´ιέ¬Ï†ορέ· έ³ια τις Ï€εριφερειακέ­ς εέ¾εέ»έ¯έ¾εις. Στο κεÏ†έ¬έ»αιο, μέ¬έ»ιστα, τέ·ς ανέ¬έ»υσέ·ς Ï€ου αφορέ¬ τις σÏ‡έ­σεις ΗΠΑ - Τουρκέ¯ας, υÏ€οέ³ραμμέ¯έ¶εται ότι έ· εÏ€έ­κτασέ· και ανανέ­Ï‰σέ· τέ·ς εέ»έ»έ·νοαμερικανικέ®ς MDCA έ¸α έ­Ï‡ει ως αÏ€οτέ­έ»εσμα «τέ·ν αÏέ¾έ·σέ· τέ·ς στρατιωτικέ®ς Ï€αρουσέ¯ας των ΗΠΑ στέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α». Κέ¬τι το οÏ€οέ¯ο όπως εÏ€ισέ·μαέ¯νει «έ¸έ­τει σε σÏέ³κρουσέ· τις εέ¾Ï‰τερικέ­ς Ï€οέ»ιτικέ­ς τέ·ς Τουρκέ¯ας και των ΗΠΑ, αυέ¾έ¬νοντας Ï€εραιτέ­ρω τέ·ν αÏ€όκέ»ισέ· μεταέ¾Ï τους».

Οι σÏ‡έ­σεις έ•έ»έ»έ¬έ´ας - ΗΠΑ αναέ»Ïονται και σε τρέ¯το κεÏ†έ¬έ»αιο Ï€ου αφορέ¬ τις σÏ‡έ­σεις έ•έ• - Τουρκέ¯ας, όÏ€ου εÏ€αναέ»αμέ²έ¬νεται έ· ενέ¯σχυσέ· τέ·ς αμυντικέ®ς συνερέ³ασέ¯ας Ουέ¬σιέ³κτον - Αέ¸έ®νας. Σέ·μειÏŽνονται οι έ´ιευκοέ»Ïνσεις τέ·ς έ•έ»έ»έ¬έ´ας στις ΗΠΑ και έ· έ´ιέ¬έ¸εσέ· τέ·ς έ²έ¬σέ·ς τέ·ς Αέ»εέ¾ανέ´ρούποέ»έ·ς, μέ¯ας Ï€όέ»έ·ς Ï€οέ»Ï κοντέ¬ στα σύνορα με τέ·ν Τουρκέ¯α.

Και έ· συνεχιέ¶όμενέ· ανέ¬Ï€τυέ¾έ· έ´υνέ¬μεων στέ· έ²έ¬σέ· τέ·ς Αέ»εέ¾ανέ´ρούποέ»έ·ς «έ¸εωρεέ¯ται ως μέ­ρος τέ·ς αμερικανικέ®ς μεέ³έ¬έ»έ·ς στρατέ·έ³ικέ®ς έ³ια τέ·ν ενέ¯σχυσέ· τέ·ς Ï€αρουσέ¯ας των ΗΠΑ στέ·ν Ï€εριοÏ‡έ®Â».

Η έ´εέ¾αμενέ® σκέ­Ïˆέ·ς αναέ³νωρέ¯έ¶ει ότι έ· Ï€αρουσέ¯α του αμερικανικού στρατού εέ¯ναι έ­να μέ®νυμα και Ï€ρος τέ· Μόσχα, σέ·μειÏŽνεται ωστόσο ότι αυτέ¬ συμέ²αέ¯νουν «40 χιέ»ιόμετρα αÏ€ό τα τουρκικέ¬ σύνορα εέ¯ναι Ï€ιέ¸ανόν να έ­Ï‡ουν σκοÏ€ό να καταστεέ¯έ»ουν και τέ·ν Τουρκέ¯α».

Σε αυτό το Ï€έ»αέ¯σιο, σύμφωνα με τέ·ν ανέ¬έ»υσέ·, εέ¯ναι Ï€οέ»Ï έ»οέ³ικό έ· έ•έ»έ»έ¬έ´α ως «Ï†Ïέ»ακας των Ï€υέ»ÏŽν ανατοέ»ικέ¬ τέ·ς έ•υρÏŽÏ€έ·ς να εέ»αχιστοÏ€οιεέ¯ τις Ï€ιέ¸ανέ­ς αÏ€ειέ»έ­ς αÏ€ό τέ·ν Τουρκέ¯α έ¸έ­τοντας τον εαυτό τέ·ς υÏ€ό αμερικανικέ® Ï€ροστασέ¯α». έ•νÏŽ αÏ€ό τέ·ν έ¬έ»έ»έ· Ï€έ»ευρέ¬, οι ΗΠΑ Ï€ροστατεύουν τα έ³εωποέ»ιτικέ¬ τους συμÏ†έ­ροντα έ­ναντι τέ·ς Ρωσέ¯ας στέ·ν έ•υρÏŽÏ€έ· και Ï€αρέ¬έ»έ»έ·έ»α «ασκούν Ï€έ¯εσέ· στέ·ν Τουρκέ¯α».

Στα συμÏ€ερέ¬σματα, έ´ε, Ï€ου συμÏ€υκνÏŽνουν τις σÏ‡έ­σεις Τουρκέ¯ας - ΗΠΑ το 2022, έ· έ´εέ¾αμενέ® σκέ­Ïˆέ·ς σέ·μειÏŽνει εÏ€ιέ³ραμματικέ¬ ότι στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο «οι ΗΠΑ έ¸α Ï€αραμεέ¯νουν εκτός τέ·ς εέ¾έ¯σωσέ·ς όσο έ´εν υÏ€έ¬ρχει σέ·μαντικέ® εέ¾έ­έ»ιέ¾έ·.

έ©στόσο, εέ¬ν έ· Τουρκέ¯α έ­έ²ρισκε ενερέ³ειακέ¬ κοιτέ¬σματα στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο, αυτό έ¸α οέ´έ·έ³ούσε σε Ï€εριφερειακέ® αναταραÏ‡έ®, ειέ´ικέ¬ αν σκεφτεέ¯ κανεέ¯ς τέ·ν αντέ¯έ´ρασέ· τέ·ς έ•έ»έ»έ¬έ´ας. Σε αυτέ® τέ·ν Ï€ερέ¯Ï€τωσέ·, υÏ€έ¬ρχει Ï€ιέ¸ανότέ·τα οι ΗΠΑ να Ï€ροχωρέ®σουν σε Ï€οέ»ιτικέ­ς Ï€ου αντιτέ¯έ¸ενται στα εέ¸νικέ¬ συμÏ†έ­ροντα τέ·ς Τουρκέ¯ας». έ•ννοÏŽντας ότι έ· Ουέ¬σιέ³κτον ενέ´έ­Ï‡εται να Ï€έ¬ρει το μέ­ρος τέ·ς Αέ¸έ®νας.

Παρέ¬έ»έ»έ·έ»α εκτιμέ¬ται ότι «οι ΗΠΑ έ¸α συνεÏ‡έ¯σουν να έ´ιατέ·ρούν αÏ€όστασέ· στις Ï€εριφερειακέ­ς εέ¾εέ»έ¯έ¾εις» και ότι «έ· Τουρκέ¯α έ¸α ακοέ»ουέ¸έ®σει μια Ï€ιο έ´υναμικέ® Ï€οέ»ιτικέ® στέ·ν Ανατοέ»ικέ® Μεσόέ³ειο, ιέ´ιαέ¯τερα σε ό,τι αφορέ¬ τις ενερέ³ειακέ­ς έ­ρευνες».