Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, 8-10 Haziran tarihlerindeki toplantısında Batı Trakya Türk toplumuna ait derneklerle ilgili "Bekir Usta ve Diğerleri Dava Grubu" adı altındaki İskeçe Türk Birliği (İTB), Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ve Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği ile ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) 2008 yılında aldığı kararların Yunanistan tarafından uygulanmamasına ilişkin incelemede bulundu.

AİHM'nin İTB'nin kapatılması ve Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ile Meriç İli Azınlık Gençlik Derneği'nin kaydedilmemesi nedeniyle Yunanistan'ın dernek kurma özgürlüğü ihlal ettiğine hükmetmesinin ardından 2008'den bu yana bu dava grubundaki gelişmeleri inceleyen Bakanlar Komitesi, 10 Haziran tarihli kararında AİHM kararlarının üzerinden 14 yılı aşkın bir süre geçmiş olmasına ve 2017 yılında kabul ettiği mevzuat değişikliğine rağmen eski halin iadesinin hala sağlanamadığını söyledi.

Demokratik bir devlette örgütlenme özgürlüğünün öneminin altını çizen Bakanlar Komitesi, Sözleşme'nin 46(1) maddesi uyarınca davalı devletlerin tüm kararları tam ve etkili bir şekilde yerine getirme konusundaki koşulsuz yükümlülüğüne vurgu yaptı.

29 Haziran 2021'de Yargıtay'ın İskeçe Türk Birliği'nin temyiz başvurusunu reddetmesine ilişkin olarak Bakanlar Komitesi, AİHM'nin nihai kararında açıkça belirttiği gerekçelere karşın Yargıtay'ın derneğin feshinin yasal olduğunu düşünmesinden üzüntü duyduklarını belirtti. Bakanlar Komitesi, Komite sekretaryasının Yunan makamları ile İskeçe Türk Birliği davasında AİHM kararının uygulanması konusunda 24-25 Mayıs 2022'de yapılan istişarelere rağmen yetkili makamların İTB'nin eski haline dönüşü, yani hukuki tüzel kişiliğinin iadesi için herhangi bir başka önlem ya da adım önermediklerini belirterek bu durumdan üzüntü duyduklarını ifade etti.

Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ile Meriç İli Azınlık Gençlik Derneği'nin Yargıtay'da 1 Ekim 2021'de görüşülen temyiz başvurularına ilişkin olarak ise Bakanlar Komitesi, AİHM kararlarının ruhuna ve sonuçlarına uygun olarak karar alınması için yetkilileri bir kez daha ellerindeki tüm önlemleri almaya çağırdı.

Bakanlar Komitesi, Bekir Usta ve Diğerleri Dava Grubu'nu en geç Aralık 2022'deki toplantısında tekrar inceleme karar aldı. Komite, o zamana dek somut bir ilerleme kayededilmemesi durumunda Yunanistan'ın yükümlülüklerine tam ve etkili bir şekilde uymasını sağlamak için yeni eylemlerde bulunmaya hazır olduklarını kaydetti.

ABTTF BAŞKANINDAN AÇIKLAMA
Konuya ilişkin olarak Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF) Başkanı Halit HabipOğlu, "Bekir Usta Dava Grubu'nda Bakanlar Komitesi, ülkemiz Yunanistan'ı bir kez daha uyardı. Ama ne çare! Komite'nin de ifade ettiği üzere AİHM kararlarının üstünden 14 yıldan fazla bir süre geçti, fakat ne İskeçe Türk Birliği'nin tüzel kişiliğinin iadesi için, ne de kaydedilmeyen derneklerimiz kaydı için yol açıldı. Elimizde koca bir hiç var! 2017'deki mevzuat değişikliği ülkemizin Bakanlar Komitesi nezdinde süre kazanmak için yaptığı bir hamleydi, zira 2017'den bu yana da atılmış bir adım yok. Dernek kurma özgürlüğümüz hakkındaki bu üç davada ülkemizin AİHM kararlarını ısrarla uygulamaması karşısında Bakanlar Komitesi de uyarılarının tonunu artırsa da ülkemizin antlaşmadan doğan yükümlüğünü yerine getirmemesi karşısında ihlal prosedürünü başlatmak yerine hala ülkemizi ikna etme çabası içerisinde. Bu kararında da Bakanlar Komitesi, ülkemizin Aralık'a kadar somut bir adım atmaması halinde yeni bir eylemde bulunmaya hazır olduğunu belirterek ülkemizi uyarıyor, fakat ne kadar uyarırsa uyarsın ülkemiz bu dava grubunda AİHM kararlarını uygulamak niyetinde değil. Artık Bakanlar Komitesi de bu gerçeği kabul ederek alacağı kararlarda, atacağı adımlarda daha net, daha kararlı ve daha sert olmalı!" dedi.

Bakanlar Komitesi'nin Bekir Usta ve Diğerleri Dava Grubu'na ilişkin son kararına https://search.coe.int/cm/pages/result_details.aspx?objectid=0900001680a6cc94 linkinden ulaşabilirsiniz.