İskeçe KİNAL Milletvekili Burhan Baran, Tarım ve Gıda Bakanlığı, Kalkınma ve Yatırım Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı'na "Tarımsal üretim sürecindeki enerji maliyetlerindeki artış çiftçilerin gelirlerini olumsuz şekilde etkilemektedir" başlığı altında bir soru önergesi sundu.

Soru önergesiyle ilgili olarak, milletvekili Burhan Baran tarafından yapılan açıklama şöyle:

"Tarımsal üretim sürecindeki enerji maliyetlerindeki artış çiftçilerin gelirlerini olumsuz şekilde etkilemektedir.

Geçmiş yıllardaki ekonomik krize, kötüleşen iklimsel faktörlere ve de son zamanlardaki pandemi gerçekliğine eklenen üretimdeki yüksek maliyetleri çiftçilerimizin, büyükbaş hayvan besicilerinin ve arıcıların rekabet gücünü etkilemektedir. Üretim maliyetlerini önemli ölçüde etkileyen ana unsurlardan biri de enerji maliyeti, özellikle petrol ve elektrik maliyetidir. Ne yazık ki, ülkemizin birincil sektörü bu gibi dışsal faktörlere bağlı olmaktadır ve böylelikle tarımsal üretimde yüksek maaliyetlere yol açmaktadır. Eurostat verilerine göre, diğer Avrupa Birliği ülkelerinde yakıt maliyeti tarımsal üretim maliyetinin sadece %3,5’ini oluşturmaktadır. Ancak ülkemizde bu oran yaklaşık %10’a ulaşmaktadır. Bu fark, ülkemiz için uygulanan petrol tüketimindeki Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)’den kaynaklanmaktadır. Avrupa Birliğinin 2003/96 sayılı Yönergesindeki, tüm AB Üyesi Devletlerinin tarım, hayvancılık ve ormancılıkta kullanılan enerji ve elektriğe sıfır veya minimum düzeyde vergilendirme politikasına rağmen ülkemizde birincil sektörde bu verimli olacak bir şekilde uygulanamamaktadır. Son dönemlerdeki sıcak ve uzun süren kuraklıktan kaynaklanan elektrikteki önemli artış da mevcut durumu daha da kötüleştirmektedir. Yukarıda bahsi geçen 2003/96 sayılı Avrupa Birliği Yönergesi diğer üretim gücü yüksek olan ülkeler tarafından uygulanabilmektedir. Örneğin bu ülkelere tarımda kulanılan petrol asgari tüketim vergisi ile (daha ucuz) tedarik edilmektedir. Aksine ülkemiz petrol ürünlerinde en yüksek satış fiyatlarına sahip on ülke arasında yer almaktadır.

Birincil sektör üreticileri enerjideki bu artışları artık karşılayamadıklarından dolayı gelirleri ne yazık ki azalmaktadır. Geçici veya sadece tarımla uğraşan üreticiler için mahsuller önceden belirlenir ve yakıt gereksinimleri her yıl için belirlidir;
Besi ihtiyaçlarını karşılamak için gereken hammaddeyi kendileri yetiştiren dikey hayvancılık birimlerinin veya üçüncü şahıslar tarafından hammaddeyi satın alan hayvan besicileri de biçme, toplama ve tedarikte yüksek nakliye maliyetine maruz kalmaktadırlar;

Daha kaliteli ve de yüksek üretim elde etmek için arıcılar arı kovanlarını mevsime göre farklı alanlara taşımak zorundadırlar. Ancak çoğu zaman bu alanlar arıcıların daimi ikametgahlarından oldukça uzaktır ve böylelikle yakıt tüketimleri artmaktadır;

Şehir merkezlerine ulaşım maliyeti yüksek olduğundan dolayı ormancılık sektöründeki nakliye ücretleri de hayli yüksektir;

Balıkçılık sektöründe de balıkçılar balık tutmak için uzak alanlara giderek yüksek miktarda yakıt kullanmaktadırlar.

Birincil sektörün tüm dallarında, petrol tüketimindeki yüksek vergilendirme üreticilere büyük bir mali yük yaratmaktadır. Böylelikle Yunan ürünleri rekabetsiz hale gelip, toptancılar ve tüketiciler diğer ülkelerden daha ucuz ürünler aramaya yönelmektedirler. Yukarıdakilerini göz önüne aldığımızda çok geç olmadan birincil sektör için enerji maliyetlerini düşürmeye yönelik tedbirler almamız şarttır. Tarımda kullanılan petroldeki özel tüketim vergisinin düşürülmesi veya iade edilmesi uzun süredir zorlanan birincil sektörü desteklemeye ciddi derecede yarayacaktır.

Yukarıdaki bahsı geçenlere dayanarak yetkili bakanlara soruyoruz:

1) Birincil sektördeki enerji maliyetlerinin düşürülmesine yönelik tedbirler almayı düşünüyor musunuz?

2) Tarımda kullanılan petroldeki tüketim vergisini düşürmeye veya tüketim vergisinin iade edilmesine yönelik yasal düzenlemede bulunacak mısınız?"